نقد و بررسی و مقایسه تراشه‌های M1 و M1 Pro و M1 Max اپل

تراشه M1 اپل در نوامبر ۲۰۲۰ معرفی شد و فقط در مک‌های پایه‌ی اپل یعنی iMac 24inch ،MacBook Air ،Mac mini و دو مدل MacBook Pro به کار گرفته شده. این تراشه تحول بزرگی در دنیای لپ تاپ‌ها به وجود آورده که در ادامه دلیل این حرفمون رو متوجه می‌شین. حالا ما فهمیدیم که اون طور که تصور می‌شد M1X جانشین M1 نیست، بلکه M1 Pro و M1 Max جایگزین خوبی براش هستن.
در این مقاله ما قصد داریم جزئیات کامل تراشه‌های جدید اپل رو به طور کامل براتون توضیح بدیم و همچنین به بررسی مشخصات و ویژگی تراشه M1 نسبت به سری M1 Pro و M1 Max بپردازیم.
اگه شما هم قصد دارین یکی از مک بوک‌های جدید اپل رو تهیه کنین، این مقاله رو حتما با دقت بخونین تا تصمیم گیری درستی کنین و بیشتر با این محصولات جدید آشنا بشین.
به گفته شرکت کوپرتینویی نسل جدید پردازنده‌های M1، تحت لیتوگرافی ۵ نانومتری به تولید می‌رسن و از میزان حافظه رم بیشتری پشتیبانی می‌کنن. پردازنده M1 پرو قابلیت پشتیبانی تا ۳۲ گیگابایت رم رو داره و نسخه مکس نیز تا ۶۴ گیگابایت رم رو پشتیبانی می‌کنه. در چیپ M1 مکس گرافیک ۳۲ هسته‌ای به کار گرفته شده که از کدهای ProRes‌ پشتیبانی می‌کنن.
با وجود عملکرد مناسب پردازنده M1، این محصول تنها برای جایگزینی محصولات اینتل در محصولات پایین رده‌ی این شرکت کاربرد داشت و همچنین کوپرتینویی‌ها مجبور بودن تا در مک‌بوک‌ها، آی‌مک‌ها و مک مینی‌های رده بالای خودشون، از پردازنده‌های اینتل استفاده کنن. حالا مدل‌های M1 پرو و M1 مکس، قرار هست این مشکل رو نیز برطرف کنن؛ این چیپست‌ها با همون لیتوگرافی ۵ نانومتری نسل پیشین ساخته شدن، اما اپل قول بهبود بسیار چشمگیری در عملکرد رو به کاربرانش داده.

معرفی تراشه‌ی M1

در ابتدای عرضه‌ی پردازنده‌ی M1  باور بر این موضوع بود که تراشه m1 اپل قدرت بیش‌تری نسبت به پردازنده‌های اینتل نداره، اما باید گفت که در حال حاضر طبق بنچمارک‌های انجام شده، تراشه M1 رقیب بسیار سرسختی برای بهترین مدل پردازنده Core i9 اینتل هست. تراشته قدرتمند 16 میلیارد ترانزیستوری این کمپانی در مراسمی با حضور مدیر عامل اپل تیم کوک که با جمله‌ی One More Thing تدارک دیده شده بود، معرفی شد. با معرفی تراشه m1، اپل استفاده از اینتل رو کنار گذاشته و روند جدیدی رو با سری سیلیکون تراشه‌ها شروع کرده. جالبه بدونین که تراشه m1 اپل، Apple M1 یک تراشه 16 میلیارد ترانزیستوری هست و این شرکت تونسته با تطابق درست سخت افزار و نرم افزار بیش از پیش بهینه سازی مصرف رم رو افزایش بده.
بر اساس گفته خود اپل، تراشه‌ی m1 دارای CPU هشت هسته‌ای هست که مثل تراشه A14 Bionic برپایه‌ی لیتوگرافی پنج نانومتری تولید شده. استفاده از هسته‌های ترکیبی پرقدرت و کم ‌مصرف، باعث شده که این پردازنده بتونه تسک‌های سنگین رو به‌ بهترین شکل انجام بده. از طرفی، برای کارهای سبک و Background Load، از هسته‌های کم‌مصرف استفاده می‌شه. به همین علته که مصرف انرژی بسیار پایین‌تر از سری‌های قبلی میاد. جالبه بدونین که اپل از این تراشه در سری آی‌مک، مک بوک، آیپد و آیفون‌های خودش به کار می‌بره.

این پردازنده علاوه بر CPU هشت هسته‌ای که داره، به GPU با ۱۲۸ واحد اجرایی (Execution Unit) مجهز شده. به همین خاطره که Apple M1 می‌تونه 24675 Thread رو به صورت همزمان مدیریت کنه. این GPU قادره که به حداکثر قدرت پردازشی 2.6 TFLOPS برسه و محصولات اپل با داشتن این پردازنده‌های گرافیکی رقیب قدرتمندی برای سری پردازنده‌هایی مثل Xe اینتل هستن.

شاید جالب باشه که بدونین با وجود تراشه m1 اپل، دیگه مک بوک ایر نیازی به فن نداره. بنابراین Macbook Air m1، تقریبا بدون صدا هست و این نکته‌ی بسیار مثبتیه و تجربه کاربری متفاوت و جذابی برای شما به وجود میاره.جالبه بدونین که مدل جدید MacBook air برای وب گردی می‌تونه شما رو تا حدود 15 ساعت همراهی کنه. این درحالیه که اگه اون رو با مدل مک بوک ایر 2020 اینتل مقایسه کنیم، متوجه می‌شیم که سری قبلی نهایتا تا 11 ساعت دوام میاورد. در مدل دیگه‌ی مک بوک m1، یعنی مک بوک پرو 13 اینچ جدید قادره تا در وب‌ گردی شما رو تا 17 ساعت همراهی کنه. اگه بخوایم اون رو با سری قبلی که دارای پردازنده‌ی اینتل بود مقایسه کنیم، باید بگیم که دوام کار با این لپ تاپ نهایتا تا 10 ساعت هست. در مقایسه بین سری جدید و قدیمی باید بگیم که پخش ویدئو در MacBook pro M1 و MacBook pro با پردازنده اینتل، به ترتیب 20 و 10 ساعت هست. از همین رو متوجه شدیم که اپل با سری پردازنده های M1 چقدر تونسته در بهینه سازی مصرف انرژی و افزایش کارکرد باتری تاثیرگذار باشه. جالبه بدونین که از لحاظ Performance شما زمانی متوجه رشد و بهبود عملکرد می‌شین که خودتون تجربه شیرین کار کردن با این سری جدید مک بوک‌های M1 رو داشته باشین.

تراشه‌ی M1 Pro

در پردازنده M1 پرو شاهد ۱۰ هسته هستیم که ترکیبی از هشت هسته قدرتمند و ۲ هسته کم مصرف هستن. این تراشه دارای معماری پایه مشابه M1 هست اما بیش از ۷۰ درصد عملکرد پردازشی بهتر نسبت به مدل پیشین داره. تراشه گرافیکی این چیپ ۱۶ هسته‌ایه که ۲۰۴۸ واحد اجرایی در اون به کار گرفته شده. به طور کلی این چیپ ۳۳.۷ میلیارد ترانزیستور داره که دو برابر ترانزیستورهای M1 هست. این تراشه از شبکه عصبی برخورداره و می‌تونه از تاندربولت 4 و دو نمایشگر خارجی پشتیبانی کنه.
به گفته اپل، این تراشه به طور همزمان از دو نمایشگر خارجی پشتیبانی می‌کنه. به طور مثال، شما می‌تونین در کنار استفاده از لپ تاپ خودتون، اون رو به نمایشگرهای خارجی نیز متصل کنین. پروتکل‌های امنیتی در این تراشه ارتقاء یافتن و هم اکنون نفوذ به تراشه Apple M1 Pro، سخت‌تر از قبل شده.

نسل جدید انکود و دیکود ProRes نیز در این تراشه خودنمایی می‌کنه که از قبل سرعت و عملکرد بهتری رو در اختیار کاربران می‌ذاره. اپل از موتور پردازش هوش مصنوعی خودش در این تراشه بهره گیری کرده. قدرت این موتور هوش مصنوعی، به اندازه 11TOPs هست. مصرف انرژی این تراشه، همچنان در سطح بهینه‌ای قرار داره و محصولات مجهز به اون، عمر باتری بالایی رو تجربه می‌کنن. اپل M1 Pro بر اساس لیتوگرافی ۵ نانومتری TSMC ساخته شده.

تراشه‌ی M1 Max

اپل پس از معرفی Apple M1 Pro، به سراغ تراشه Apple M1 Max رفت. چیپست جدید اپل، نسخه قدرتمندتر M1 Pro محسوب می‌شه. میزان اگر چه که این چیپ همچنان ۱۰ هسته شامل هشت هسته قوی و دو هسته کم مصرف داره، اما از حداکثر حافظه رم بیشتر با پهنای باند بالاتر و تعداد هسته گرافیکی بیشتر برخوردار هست. پردازنده مرکزی این تراشه، مانند Apple M1 Pro هست و تغییری رو در اون شاهد نیستیم. این پردازنده چهار برابر عملکرد گرافیکی بیشتر نسبت به M1 پرو داره و می‌تونه تا ۶۴ گیگابایت رم رو با پهنای باند ۴۰۰ گیگابایت برثانیه پشتیبانی کنه.

تعداد ترانزیستورهای M1 مکس به ۵۷ میلیارد ترانزیستور می‌رسه و بزرگ‌ترین پردازنده سیلیکونی اپل هست. با این چیپ می‌شه دستگاه رو به 4 نمایشگر خارجی متصل کرد. شرکت اپل می‌گه دو چیپ M1 مکس و پرو هر دو ۱.۷ برابر عملکرد پردازشی به ازای وات بالاتر نسبت به M1 استاندارد دارن. ناگفته نمونه که مک بوک پرو ۱۴ اینچی جدید دارای پردازنده M1 پرو و نسخه ۱۶ اینچی دارای پردازنده M1 مکس هست.

ممکنه در ادامه این سوالات براتون پیش بیاد که :

M1 Pro و M1 Max چگونه عرضه می شن؟

همونطور که گفته شد تراشه‎‌های جدید با MacBook Pro 2021 که در اندازه صفحه‌ی ۱۴ اینچی و همچنین ۱۶ اینچی هستن، عرضه می‌شن. مک بوک پرو ۱۴ اینچی به صورت استاندارد با تراشه های M1 Pro عرضه شده. همچنین مک بوک پرو ۱۶ اینچی با M1 Pro یا M1 Max عرضه می‌شه. البته لازم به ذکره که در صورت تمایل به تغییر تراشه‌ها باید با پرداخت هزینه‌ی اضافی، اون‌ها رو سفارش بدین.

M1 Pro چه تفاوتی با M1 Max داره؟

همونطور که در خود توضیحات این دو تراشه گفتیم، اپل از فناوری فرآیند ۵ نانومتری برای تراشه‌های جدید خودش استفاده می‌کنه. این به این معنیه که می‌تونه ۳۳٫۷ میلیارد ترانزیستور روی M1 Pro ( که بیش از دو برابر مقدار M1 هست) و ۵۷ میلیارد ترانزیستور روی M1 Max (70 درصد بیشتر از M1 Pro و ۳٫۵ برابر بیشتر از M1) فراهم کنه. M1 Max بزرگترین تراشه‌ایه که اپل تا به حال ساخته.

مشخصات پردازنده‌ی تراشه‌ها

مک بوک پرو ۱۴ اینچی و ۱۶ اینچی با یک پردازنده ۱۰ هسته‌ای بدون در نظر گرفتن اینکه دارای M1 Pro یا M1 Max هستن، عرضه می‌شن. ولی یک استثنا وجود داره، سطح اولیه‌ی مک بوک پرو M1 فقط با ۸ هسته هست که ۴ هسته‌‌ی Firestorm با فرکانس بیشینه‌ی ۳٫۲ گیگاهرتز و چهار هسته‌‌ی Icestorm با فرکانس بیشینه‌ی ۲٫۰ گیگاهرتز داره.

مقایسه‌ی گرافیک تراشه‌های M1 نسبت به M1 Pro و M1 Max

GPU معیاریه که با اون می‌شه تفاوت واقعی بین M1 Pro و M1 Max رو پیدا کرد. M1 Pro یک پردازنده‌ی گرافیکی ۱۴ هسته‌ای در GPU سطح ابتدایی یا ۱۶ هسته‌ای ارائه می‌ده. اپل ادعا می‌کنه GPU در M1 Pro در مقایسه با M1  تا 2 برابر سریع‌تر هست. (این شرکت همچنین می‌گه GPU تا ۷ برابر سریع‌تر از گرافیک یکپارچه در آخرین تراشه لپ تاپ ۸ هسته ای PC هست).
 پردازنده گرافیکی M1 Max با ۳۲ هسته کار می‌کنه، اما یک گزینه‌ی ۲۴ هسته‌ای سفارشی نیز وجود داره. برای گزینه ۳۲ هسته‌ای، اپل ادعا می‌کنه که عملکرد گرافیکی تا ۴ برابر سریع‌تر از M1 هست. M1 Pro همچنین یک شتاب دهنده ProRes رو در موتور رسانه برای سرعت بخشیدن به پردازش فیلم اضافه می‌کنه. به این معنی که می‌تونه چندین جریان ویدیوی 4k و 8k ProRes با کیفیت بالا رو در حالی که از قدرت بسیار کمی استفاده می‌کنین، پخش کنه. M1 Max با دو شتاب دهنده ProRes حتی فراتر نیز می‌ره. این شتاب دهنده‌ها به تراشه کمک می‌کنن تا ۲ برابر سریع‌تر عمل بارگذاری ویدیو رو نسبت به M1 Pro ارائه بدن. در نتیجه، اپل می‌گه، در M1 Max می‌تونین حداکثر ۳۰ ویدیوی ۴K ProRes یا حداکثر هفت ویدیوی ۸K ProRes رو در Final Cut Pro ویرایش کنین. این جریان بیشتر از کار یک مک پرو ۲۸ هسته ای با Afterburner هست. به گفته اپل، در نتیجه، GPU می‌تونه عملکردی مشابه با پردازنده گرافیکی سطح بالا رو در یک لپ تاپ کامپکت حرفه‌ای ارائه بده. اپل می‌گه عملکردی شبیه به پردازنده گرافیکی با بالاترین سطح در بزرگترین لپ تاپ های رایانه ای هست، در حالی که از حداکثر ۱۰۰ وات کمتر انرژی استفاده می‌کنه.

مقایسه‌ی رم تراشه های M1 نسبت به M1 Pro و M1 Max

برای خیلی افراد این نگرانی وجود داشت که رم کافی در این تراشه‌ها ارائه نشه. اما خوشبختانه این یک خبر بی اساس بود و مک بوک پرو ۱۴ اینچی و ۱۶ اینچی با ۱۶ گیگابایت حافظه‌ی قابل ارتقا به ۳۲ گیگابایت عرضه می‌شن. در صورتی که تراشه M1 Max  رو انتخاب کنین تا ۶۴ گیگابایت رم نیز در اختیار دارین و در این پردازنده پشتیبانی می‌شه. اپل برای تراشه M1 Pro ادعا می‌کنه که حداکثر ۲۰۰ گیگابایت بر ثانیه پهنای باند حافظه رو ارائه می‌ده که تقریباً ۳ برابر پهنای باند M1 هست. در مقابل M1 Max حداکثر ۴۰۰ گیگابایت بر ثانیه پهنای باند حافظه رو نیز ارائه می‌ده و به همین دلیل ۶۴ گیگابایت رم با مدل Max امکان پذیر هست، یعنی ۲ برابر M1 Pro و تقریبا ۶ برابر تراشه‌ی M1.

در آخر

شرکت اپل پس از سال‌ها تحلیل تراشه‌های مک، این سری از تراشه‌ها با 3 نوع M1، M1 Pro و M1 Max رو به بازار عرضه کرد که دو نوع بسیار قوی در میان اون‌ها دیده می‌شه. بنابراین اگه قصد تهیه مک بوک‌های جدید اپل رو دارین، باید بهتون بگم که انتخاب مناسبی کردین و شاهد پیشرفت چشمگیری در عملکرد اون می‌شین. برای مشاهده و خرید انواع محصولا اپل، از فروشگاه اینترنتی آی تی صنف بازدید نمایید.