یکی از مهم‌ترین و اصلی‌ترین اجزای داخلی هرکدام از محصولات دیجیتال، CPU یا همان پردازندۀ آن است. اصل کلمۀ CPU مخفف Central Processing Unite است که در زبان فارسی به عنوان پردازش یا واحد پردازش مرکزی ترجمه می‌شود. این قطعۀ مربعی شکل که روی برد (Board) همۀ محصولات دیجیتال اعم از انواع لپ‌تاپ‌ها، گوشی‌های موبایل، آل‌این‌وان ها، تبلت‌ها و ... نصب و کار گذاشته شده است، مسئولیت هماهنگی فعالیت‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری را به عهده دارد. البته باید به این نکته توجه داشت که پردازش فعالیت‌ قسمت‌های یک دستگاه، تا حد خیلی زیادی به میزان قدرت و سرعت عملکرد پردازنده یا CPU آن بستگی دارد که درون دستگاه به کار رفته است ولی کاملا به آن وابسته نیست.

CPU ها به‌عنوان مغز کامپیوتر شناخته می‌شوند، بنابراین نوع و میزان کشش آنها باید جزو اولویت‌های خریدار باشد. همانطور که گفته شد، CPU ها همۀ بار پردازش اطلاعات را برعهده ندارند، ولی می‌توان گفت که مهم‌ترین واحد پردازش اطلاعاتی است که درون یک سیستم به‌کار رفته‌است و از ارزش بسیار بالاتری در مقایسه با بقیۀ واحدهای پردازشی کوچک‌تر و ضعیف‌تر به‌کار رفته برخودار است.

برای توضیحات کار CPU ها به زبان ساده می‌توان گفت که این قطعه حالتی مربعی شکل دارد که معمولا (در اکثر اوقات) با سخت افزارهای یک مجموعه سیستمی وارد تعامل و کار می‌شود و به کارهای آنها برنامه می‌دهد. می‌توانیم بگوییم که به نوعی کارهای سخت افزاری را برنامه نویسی می‌کند و برطبق الگوریتم‌های ریاضی، برنامه‌هایی منظم و دقیق به اجزای سیستم می‌دهد تا کارها به راحتی و به بهترین شکل ممکن انجام شوند.

Ryzen 7 – AMD

در دنیای بزرگ محصولات دیجیتالی به‌خصوص پردازنده ها، نام دو برند بر سر همۀ زبان‌ها است: Intel – AMD

این دو شرکت توانسته‌اند قوی‌ترین تراشه‌ها با بهترین امکانات و ویژگی‌ها را ساخته و به همین سبب بین افرادی که به کامپیوتر علاقه دارند و اخبار آن را دنبال می‌کنند، از شهرت خاصی نسبت به بقیۀ کمپانی ها بهره‌مند هستند. تا قبل از اینکه سری پردازنده‌های Ryzen AMD وارد بازار شوند، سری‌های Intel مدل Core بین مردم محبوب بودند و اکثر رندرینگ‌ها و گیمرها، CPU های ساختۀ Intel را به دلیل سرعت در عملکرد و منحصربه‌فرد بودن آن انتخاب می‌کردند اما شرکت AMD توانست با ساخت سری‌های Ryzen و به‌خصوص Ryzen 5/Ryzen 7 یک رقابت بسیار تنگاتنگ را با کمپانی Intel رقم بزند تا بتواند مشتریان خود را چندان کند.

اگر بخواهیم از مزیت‌های کمپانی AMD نسبت به Intel بگوییم، اولین موضوع تفاوت قیمت‌های بین محصولات این دو شرکت است. AMD توانسته با ساخت سری پردازنده‌های Ryzen، این تفاوت قیمت را خیلی بیشتر از قبل نمایش دهد و همین امر باعث چندان شدن مشتریان و طرفدارای این کمپانی و همچنین افزایش فروش پردازنده‌های نسل جدید آن شد که باعث شد تا با Intel به رقابت بپردازد. 

می‌توان به جرات گفت که پردازنده‌ها و APU های کمپانی Ryzen که برای اولین بار در سال 2017 از آنها رونمایی شد، عضو جدیدترین و پرقدرت ترین ساخته‌های AMD تا به الان هستند که از لحاظ ساختاری و معماری در سبک بسیار بالایی در سبک Zen ارائه شده‌اند. پردازنده‌های Ryzen توانسته با فروش بالای خود در بازار، نه تنها به لحاظ قیمتی بلکه حتی در کیفیت هم با Intel رابطۀ تنگاتنگی را تشکیل دهد و همچنین تحسین عموم مردم و به‌خصوص تحلیلگران را به‌دست بیاورد.

اطلاعات فنی Ryzen ها

Ryzen ها در حالت پایۀ خود دارای هشت هسته، پردازش 16 رشته، 20 مگابایت Cache با برخوداری از فرکانس 3.4GHz و همچنین دارای سخت افزاری با قدرت پیشبینی متکی بر شبکۀ عصبی و واکشی اولیه از نوع هوشمند هستند. از این نوع پردازنده می‌توان در مادربردهای مدل جدید با سوکت AM4 با 1331 پین که به واسطۀ مدل‌های FX موجود در سیستم‌های پیشرفته و همچنین مدل‌های مختلف APU پشتیبانی شده استفاده کرد. همچنین قابل ذکر است که مادربردهای AM4 از رم‌های مدل DDR4 و همچنین اسلات PCLe Gen3 هم پشتیبانی می‌کنند.

اگر بخواهیم تخصصی‌تر به بررسی پردازنده‌های Ryzen برروی مادربردهای AM4 بپردازیم می‌توانیم از اهداف و ویژگی‌های مختلف این مادربرد شروع کنیم. مهم‌ترین هدف پردازندۀ Ryzen این است که می‌تواند بعنوان یک سیستم روی یک تراشه (SoC) بعنوان کاهندۀ هزینه نصب و استفاده شود. از ویژگی‌های دیگر AM4 ها می‌توانیم به داشتن اسلات‌های PCLe اضافه، پورت صدای پیشرفته، SATA Express Port و همچنین درگاه اتصال USB 3.1 Gen2 10GB/s هم اشاره کنیم.

انواع مختلف CPU های Ryzen در زمان معرفی و ارائه

اولین مدلی که ازخانوادۀ Ryzen ها معرفی شد، همان Ryzen نام داشت با این تفاوت نسبت به بقیه که فقط مختص به کامپیوترهای شخصی و در کل دسکتاپ‌ها و لپ‌تاپ‌ها بود. می‌توان گفت که پرفروش ترین و پرکاربردترین پردازندل Ryzen همین مدل است که نسبت به بقیۀ مدل ها از سادگی بیشتری برخودار است.

دومین مدل ارائه شده توسط AMD، Ryzen Pro نام داشت که نسبت به Ryzen کمتر بر سر زبان‌ها است. از این پردازنده در اکثر اوقات برای شرکت‌های بزرگ و مکان‌های تجاری استفاده می‌کنند. علت این کار به امنیت بسیار بالای این پردازنده مربوط می‌شود که با اضافه شدن قابلیت‌های امنیتی بیشتر، برای مدیریت در سطح عالی و سازمانی بهتر است و معمولا زیاد به کار افراد معمولی نمی‌آید.

سومین و آخرین مدلی که تاکنون به بازار معرفی شده، Ryzen Mobile هست. از اسم این CPU مشخص هست که فقط مختص به موبایل است و استفادۀ دیگری نمی‌توان از آن کرد (روی PC ها قابل استفاده نیست). این پردازنده ترکیبی از CPU Ryzen با کارت گرافیک اختصاصی Radeon Vega AMD است و با وارد شدن برروی برد گوشی ها، کارهای سخت افزاری را سامان می‌دهد.

ویژگی‌های بارز پردازنده‌های Ryzen

با معرفی و وارد کردن سری پردازنده‌های Ryzen به بازارها، رقابتی بین AMD و Intel شروع شد که به جنگ پردازنده‌ها معروف است. پردازنده‌های طرح قدیم ساختۀ AMD که نسبت به نسل های قبلی Intel دارای اختلاف قیمتی چشمگیری بودند و همچنین به دلیل یکپارچه بودن‌شان مورد تحسین عموم تحلیلگران قرار می‌گرفتند، به تازگی دربرابر آخرین تراشه‌های ساختۀ Intel از خود نقاط ضعفی را نشان می‌دهند. AMD برای جبران این کمبود، سری پردازند‌های Ryzen را روانۀ بازار کرد. 

دو مدل از این سری‌ها که از محبوبیت خیلی بالاتری نسبت به بقیۀ اجزای این خانواده برخوداراند، Ryzen 5 و Ryzen 7 هستند. کمپانی AMD در قدم اول با اضافه کردن هسته و رشته‌های بیشتر به این دونوع پردازنده، توانست با Intel وارد رقابت شد. این دو مدل در حالت میان‌رده می‌تواند از حداکثر 6 هسته و 12 رشته برخودار باشد ولی هرچقدر توان مصرفی آن بالاتر برود می‌تواند تقویت شود به حدی که می‌توان در آنها 8 هسته و 16 رشته و حتی بیشتر را نیز تعبیه کرد. همچنین Ryzen توانسته با مجهر کردن CPU های خود به فناوری SMT، به منظور انجام عملیات‌های سنگین‌تر و بیشتر در هر هسته، یک پوینت مثبت دیگر را از آن خود کند.

اگر به اخبار کامپیوترها و محصولات دیجیتالی علاقه داشته باشید و آنها را دنبال کنید، قطعا می‌دانید که هر هسته‌ای که در CPU به کار می‌رود، خود به تنهایی یک پردازندۀ مجزا را تشکیل می‌دهد. در هر هسته از 2 رشته استفاده شده است. یعنی اگر بخواهیم به زبان ساده تعریفی از هسته‌ها و رشته‌های بکار رفته درون Ryzen ها داشته باشیم، می‌توانیم بگوییم که از حداقل 6 پردازنده و حداکثر 8 پردازندۀ مجزا تشکیل شده است که برای کارهای فوق سنگین مثل رندرینگ، گیمینگ، اتوکد، گرافیک و فتوشاپ می‌تواند هم سطح Intel و یا حتی شاید هم بهترعمل کند و رضایت مصرف کننده را کاملا به خود جلب کند. 

قبل از روانه کردن Ryzen ها به بازار توسط کمپانی سازنده، بسیاری از تحلیلگران و مهندسان نسبت به ادعاهای AMD دربارۀ این CPU دچار شک بودند و آنها را باور نداشتند، اما پس از استفاده و انجام شدن آزمایشات متنوع در خصوص رندرینگ، گیمینگ و گرافیک دریافتند که همۀ ادعاها حقیقت داشته و واقعا Ryzen ها می‌توانند به راحتی با ساختار و عملکرد فوق‌العادۀ خود، چشم‌ها را به سمت خود برگرداند و با بکارگیری تراشه‌های پرقدرت توسط سازندگان حتی در بعضی شرایط بتواند بهتر از intel هم عمل کند.

بین Ryzen و Intel، کدام برندۀ رقابت است؟

بین Ryzen و Intel کدوم رو بخرم؟ شاید این سؤال خیلی از خریداران محصولات گیمینگ و حرفه‌ای باشد. در ادامه با مقایسۀ این دو پردازنده از چندین لحاظ که بنظر می‌رسد در تصمیم‌گیری ها از اهمیت بسزایی برخودار هست، انتخاب را برای شما راحت‌تر می‌کنیم.

1- مقایسۀ Ryzen و Intel به لحاظ اجرای برنامه‌های تولیدمحتوا

برای افراد حرفه‌ای که به دنبال بهترین محصولات برای رندرینگ، ساخت و ویرایش محتوا هستند، انتخاب برتر پردازنده‌های Intel هست. انتخاب پردازندۀ Intel به دلیل ساختار معماری جدید آن است. 

Intel توانسته در مدل‌های جدیدی از CPU ها که تولید کرده است، دونوع هسته را در آن واحد با یکدیگر ترکیب کند و از کارایی آنها بصورت مولتی تسک بهره بگیرد. این کار توانسته یک معماری واحد بسیار پرقدرت را در این پردازنده ایجاد کند به حالتی که حتی در کاربردهای تک رشته‌ای، بتواند به همان قدرت و سرعت کاربرد چندرشته‌ای نیاز کاربر را برطرف کند.

2- مقایسه به لحاظ عملکرد Gaming

در این رقابت تنگاتنگی که بین پردازنده‌های Ryzen از کمپانی AMD و پردازنده‌های Core ساختۀ Intel درجریان هست، می‌توان به جرات گفت که 40 درصد مربوط به بخش گیمینگ است که یکی از مهمترین ملاک‌های افراد برای خرید لپ‌تاپ‌هایی از این دسته محسوب می‌شود.

حتما می‌دانید که یک پردازنده در مادربردهای گیمینگ، نقش مادر و اجرا کنندۀ بازی‌های سنگین را برعهده دارد، یعنی کل کار اجرا کردن یک گیم مثل GTA V برعهدۀ پردازنده‌ای است که درون سیستم شما تعبیه شده باشد، چه سیستم‌تان لپ‌تاپ باشد و چه PC. در این حالت هم پردازندۀ Intel نسبت به Ryzen ها به خصوص درمورد ویندوزهای 10 و 11 از قدرت نسبتا بالاتری برخودار هست. 

3- مقایسه به لحاظ توان بازدهی

در هر پردازنده‌ای از ترانزیستورهایی استفاده شده که بازدهی توان مصرفی یک دستگاه، به این قسمت مربوط می‌شود. در این مورد تراشه‌های Ryzen توانسته در قدم اول با کاهش چگالی ترانزیستورهای خود و در قدم بعدی با مجهز کردن CPU ها به ساختار برد الکترونیکی از نوع TSMC7 در مقایسه با Intel، سطح توان مصرفی خود را پایین‌تر بیاورد.

4- مقایسه به لحاظ امنیتی

با پیشرفت تکنولوژی و یافتن راه‌های مختلف برای محک زدن امنیت دستگاه‌ها، به خصوص لپ‌تاپ‌ و PC ها، می‌توان راحت‌تر دربارۀ خرید محصولات گیمینگ و تخصصی تصمیم گرفت. باتوجه به گرازش‌های محققان مبتنی بر آزمایشات گسترده برروی پردازنده‌های مختلف از Intel و AMD، همراوه سطح امنیتی پردازنده‌های Intel از آسیب‌پذیری بیشتری نسبت به AMD برخودار هست و این امر با تآثیرگذاری برروی پردازنده‌های نسل قبلی Intel، منجر به کاهش عملکرد و امکان هک شدن بیشتر برای کاربران شده است.

5- مقایسه به لحاظ Overclock

وقتی حرف از خاصیت اورکلاک (Overclock) در مورد پردازنده‌های AMD و Intel می‌شود، بدون هیچ شکی Intel برندۀ میدان است. Intel با اضافه کردن خاصیت اورکلاک به پردازنده‌های خود در جدیدترین مادربردهای تولید شده سری B و H توانسته یک پیشرفت جدی را در این زمینه ازآن خود کند.

هدف از این توضیح این نست که AMD خاصیت اورکلاک ندارد یا با قدرت بسیار کمی دارد که نتواند نیاز کاربر را برطرف کند، اتفاقا AMD هم توانسته خاصیت اورکلاک خود را در سری Ryzen 5000 تقویت کند که این قابلیت به پردازنده‌ها این امکان را می‌دهد که خاصیت کلاک بالاتری نسبت به قبل داشته باشند و درعین حال ویژگی تآخیر بسیار کم خود را داشته باشند تا بتوانند در روان‌تر شدن ران کردن بازی‌ها، تآثیر مستقیم داشته باشند.

6- مقایسه به لحاظ نرم‌افزاری و درایورها

از نظر نرم‌افزاری و توسعۀ درایورها، Intel در چندسال اخیر توانسته به سرعت از رقیب خود یعنی AMD جلو بزند و برندۀ رقابت باشد. در طی چند سال اخیر، Intel با آپدیت‌ها و قوی‌تر کردن درایورهای خود در بازه‌های زمانی منظم ومشخص توانسته نگاه کاربران را به سمت خود بکشاند. 

البته AMD هم خیلی از درایورهای خود را آپدیت کرده و ارتقا داده است، به طور مثال می‌توانیم از این پیشرفت‌ها به معماری‌های جدید در مدل ساخته شده‌ای به نام Zen توسط AMD اشارۀ مستقیم کنیم که چطور توانسته با پیشرفت شگفت‌انگیز خود، در دنیای دیجیتال غوغایی به‌پا کند. با همۀ ای اوصاف، هنوز راه مانده تا AMD در آپدیت درایورها و به لحاظ نرم‌افزاری به Intel برسد.

7- مقایسه به لحاظ ایجاد گرما و توان گرمایشی

Ryzen ها در مقایسه با پردازنده‌های Intel، از توان مصرفی و گرمایشی کمتری برخوداراند که در این شرایط می‌توان گفت که Ryzen ها برندۀ این میدان هستند. دلیل این گرمایش کمتر در دستگاه‌هایی که پردازندۀ Ryzen دارند، وجود دو قطعه به نام‌های TSMC 7 نانومتری و Zen 3 AMD هست که باعث این مصرف توان کمتر و درنهایت کمتر گرم شدن دستگاه می‌شود.

در جدیدترین پردازنده‌های ساختۀ AMD (Ryzenها) باتوجه به امتحانات انجام شده، بر اساس شاخص عملکرد به قدرت، انرژی کمتری مصرف می‌شود که به معنای گرمایش کمتر و به طور عامیانه داغ نکردن دستگاه است. 

تولید کمتر گرما در یک پردازنده به منظور کاهش هزینه‌های ناشی از داغ کردن دستگاه برای خنک کردن یا سرمایش آن است. سرمایش و خنک سازی دستگاه‌ها نیاز به قطعه‌ای به نام کولینگ دارند که بتواند در حین انجام کارهای سنگین، دستگاه را خنک نگه دارد تا به CPU آسیب جدی‌ای وارد نشود. یکی از دلایلی که تعدادی از افراد Ryzen را به Intel ترجیح می‌دهند، همین هزینۀ کم و نیاز نداشتن دستگاه به کولینگ است.

انتخاب نهایی بین Ryzen و Intel

گفتن اینکه بین Ryzen و Intel کدام را باید انتخاب کرد، کاملا سلیقه‌ای و تاحد خیلی زیادی بستگی به بودجۀ مصرف‌کننده دارد. هردوی این برندها توانسته‌اند در بازه‌های زمانی متنوع، برند خودرا صاحب فروش بازار کنند و فروش‌های خود را تاحد خیلی زیادی نسبت به یکدیگر افزایش دهند. در این مقاله سعی کردیم ملاک‌هایی که شاید در تصمیم گیری شما مؤثر باشد را ارزیابی کرده و انتخاب را برایتان راحت‌تر کنیم. به طور حتم معرفی یک برند به‌عنوان کالای نهایی، کاری ناممکن است زیرا هرشخصی به نسبت میزان بودجۀ خود و نوع کاربری انتخاب می‌کند که چه محصولی را خریداری کند.

شما برای انتخاب باید اول از هرچیزی به نوع کاربری خود توجه داشته باشید! هردوی این برندها پردازنده‌های مختلفی را در سطوح سازمانی، گوشی موبایل، لپ‌تاپ و PC معرفی و روانۀ بازار کرده‌اند. باتوجه به این عامل، مهم ترین فاکتور در تصمیم‌گیری حتی قبل از میزان بودجه، نوع کاربری شخص مصرف کننده است.

در قدم دوم تصمیم‌گیری برای خرید این دو پردازنده، میزان بودجه باید مورد بررسی قرار گیرد. هردوی این برندها می‌توانند نیاز کاربر را در خصوص رندرینگ، گیمینگ، اتوکد، گرافیک و فتوشاپ رفع کنند و رضایت مطلوبی را بدست بیاورند. اما اگر دنبال محصولی هستید که بتواند همه جوره نیازهای شما را رفع کند و درهنگام انجام کارهای سنگین مشکلی برایتان پیش نیاید، Intel می‌تواند با قیمتی کمی بالاتر، گزینۀ بهتری برای شما باشد. 

همچنین می‌توانید مقالات زیر را برای اطلاعات بیشتر مطالعه کنید.

سی پی یو نسل 11 اینتل بهتره یا 10؟

مقایسۀ پردازندۀ لپ تاپ های اینتل نسل 11 و 12

معرفی و بررسی پردازنده نسل 11 اینتل